Mặc dù là tỉnh miền núi nghèo, nhưng trong “sóng cả” năm 2012, Lâm Đồng vẫn “vững tay chèo” với nhiều thành tích đáng ghi nhận. Đó cũng là tiền đề để Tỉnh tự tin, vững bước trong năm bản lề 2013 đầy thách thức.
Năm 2012 và kết quả của sự nỗ lực
Năm 2012, nền kinh tế - xã hội cả nước nói chung và của tỉnh Lâm Đồng nói riêng đã gặp không ít những khó khăn. Những biến động phức tạp của kinh tế thế giới, những áp lực từ lạm phát và mặt bằng lãi suất cao đã tác động tiêu cực đến sản xuất và đời sống dân cư. Song, với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong Tỉnh, tình hình kinh tế - xã hội Lâm Đồng năm qua cũng đã có những chuyển biến tích cực. Các chỉ tiêu cơ bản đã hoàn thành kế hoạch đề ra, cụ thể như: Tốc độ tăng trưởng GDP đạt 14%; Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng dần tỷ trọng công nghiệp xây dựng và dịch vụ thương mại; GDP bình quân đầu người đạt 32 triệu đồng; Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt 4.650 tỷ đồng, tăng 16,2% so năm trước; Tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 282,3 triệu USD, tăng 11,2%; Tổng đầu tư xã hội đạt 13.600 tỷ đồng, bằng 34,6% GDP, tăng 6,6%...

Các ngành kinh tế đã có bước phát triển đáng ghi nhận. Sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định và tiếp tục chuyển đổi theo hướng tăng đầu tư chiều sâu và ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt trong lĩnh vực rau, hoa, cây đặc sản, chè, cà phê và nuôi cá nước lạnh, giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích đạt 89 triệu đồng/ha/năm, diện tích rau và nhiều loại cây công nghiệp dài ngày tăng, từng bước hình thành các vùng chuyên canh chất lượng cao. Lĩnh vực công nghiệp - xây dựng tuy gặp nhiều khó khăn, nhưng vẫn đạt tốc độ tăng trưởng 21,2%; sản lượng một số sản phẩm tăng so cùng kỳ như điện sản xuất, cao lanh, phân bón, chè chế biến, sợi tơ tằm... Mặc dù chịu ảnh hưởng nhiều của suy giảm kinh tế, nhưng ngành dịch vụ vẫn có sự phát triển, với tổng mức bán lẻ vẫn tăng hơn 20%, lượng khách du lịch đến Lâm Đồng - Đà Lạt tăng hơn 400 ngàn lượt, đạt 3,91 triệu lượt khách, doanh thu từ hoạt động du lịch tăng 35% so năm trước.
Khách du lịch khám phá cuộc sống đời thường của người dân làm vườn tại Đà Lạt
Năm 2012, Tỉnh cũng thu hút được 8 dự án đầu tư nước ngoài, với tổng vốn đăng ký 24 triệu USD, nâng tổng số dự án có vốn đầu tư nước ngoài còn hiệu lực lên 111 dự án, với tổng vốn đăng ký 506 triệu USD; doanh thu trong năm của các dự án nước ngoài đạt 320 triệu USD, tăng 32% so cùng kỳ. Do thực hiện chủ trương tạm ngừng thu hút các dự án đầu tư liên quan đến rừng và đất rừng trên địa bàn Tỉnh, nên tình hình thu hút đầu tư trong nước giảm sút, trong năm chỉ có 35 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư mới, với tổng vốn đăng ký khoảng 4.000 tỷ đồng. Như vậy, đến nay có 702 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư còn hiệu lực, với tổng vốn đăng ký 97.273 tỷ đồng; trong đó có 397 dự án đang thực hiện với tổng vốn đầu tư thực hiện trong năm 2012 khoảng 2.500 tỷ đồng.
Công tác xóa đói, giảm nghèo cũng được quan tâm sát sao. Theo thống kê, đến nay tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn Tỉnh giảm còn 6,4%, đời sống nhân dân từng bước được cải thiện, an sinh xã hội được đảm bảo. Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới đạt kết quả tốt, được đông đảo nhân dân hưởng ứng và tham gia hiến đất đai, đóng góp tiền của và công sức xây dựng hạ tầng nông thôn; đến nay có 26 xã đạt từ 9-13 tiêu chí; 49 xã đạt từ 5-8 tiêu chí nông thôn mới. Công tác giáo dục đào tạo phát triển tốt, chuẩn hoá hệ thống trường lớp được tăng cường, chất lượng dạy và học không ngừng được nâng lên; chăm sóc sức khỏe nhân dân được quan tâm, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng giảm còn 14,93%. Bên cạnh đó, các lĩnh vực khoa học và công nghệ, văn hóa - thông tin và truyền thông đạt được một số kết quả khả quan; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững.​
Để vượt qua năm 2013 đầy thách thức
Năm 2013 là năm bản lề của kế hoạch 5 năm (2011-2015) diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro, thương mại toàn cầu phục hồi chậm, kinh tế trong nước vẫn còn rất nhiều khó khăn. Hơn nữa, những hạn chế trong nội bộ nền kinh tế-xã hội Tỉnh vẫn còn. Đó là: Tăng trưởng kinh tế không đạt kế hoạch đề ra, chất lượng tăng trưởng một số ngành, lĩnh vực chưa vững chắc; Một số doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô hoặc ngừng sản xuất do tình hình sản xuất kinh doanh có nhiều khó khăn; Thu hút đầu tư giảm, một số dự án triển khai không đúng tiến độ; Tổng mức đầu tư toàn xã hội giảm; Kết cấu hạ tầng nhiều nơi chưa đáp ứng được yêu cầu sản xuất và đời sống, đặc biệt là hệ thống giao thông đối ngoại chậm được nâng cấp; Các lĩnh vực xã hội vẫn còn một số vấn đề bức xúc, đời sống một bộ phận nhân dân vẫn còn nhiều khó khăn. Vì vậy, năm 2013 sẽ là năm đầy thách thức đối với Đảng bộ, lãnh đạo và nhân dân tỉnh Lâm Đồng.
Đánh giá đúng khó khăn, nhận định rõ tình hình, cùng với quyết tâm, sự nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, tỉnh Lâm Đồng đã đặt những mục tiêu, phù hợp, cụ thể là: Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 14 - 15%, GDP bình quân đầu người đạt khoảng 40 triệu đồng/người; Tổng đầu tư toàn xã hội đạt 17.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 34,7 - 35,7% GDP; Giá trị xuất khẩu đạt 340 triệu USD, tăng 20,6% so với năm 2012; Thu ngân sách trên địa bàn phấn đấu đạt 5.500 tỷ đồng tăng 18,3% so với năm 2012; Tỷ lệ hộ nghèo giảm 2-3%; Tạo việc làm mới cho 30.000 lao động, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 44%.
Để hoàn thành các chỉ tiêu trên, Lâm Đồng đã đề ra 6 nhóm nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu:
Thứ nhất, huy động tối đa và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, tập trung đầu tư cho các công trình trọng điểm và thực hiện 5 khâu đột phá. Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương để tìm kiếm nguồn vốn đầu tư nâng cấp hệ thống quốc lộ 20, 27, 28 và một số tỉnh lộ; đẩy mạnh tìm kiếm nguồn vốn ODA và một số nguồn vốn khác cho việc đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội; thu hút các nguồn vốn đầu tư bằng nhiều hình thức đầu tư phù hợp và khả thi (BOT, BT, BOO, PPP...).
Đồng thời, thực hiện tốt nhiệm vụ thu ngân sách, quản lý chặt chẽ nguồn thu, thực hiện đồng bộ các giải pháp kiểm tra giám sát, chống thất thu và nợ đọng thuế; nuôi dưỡng và khai thác tốt các nguồn thu. Triệt để tiết kiệm, hạn chế tối đa các khoản chi tiêu, mua sắm ngoài kế hoạch để tăng vốn cho đầu tư phát triển. Nâng cao chất lượng công tác quản lý đầu tư từ nguồn ngân sách, trái phiếu Chính phủ, vốn ODA và đầu tư của khu vực doanh nghiệp nhà nước. Tăng cường đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản. Kịp thời tháo gỡ khó khăn để hoàn thành kịp thời hạn các công trình trọng điểm. Sử dụng có hiệu quả nguồn vốn vay vốn tín dụng nhà nước nhằm đầu tư kiên cố hóa kênh mương, phát triển giao thông nông thôn gắn liền với chương trình xây dựng nông thôn mới.
Bên cạnh đó, tăng cường phát triển các ngành kinh tế, tiếp tục triển khai mạnh mẽ các chương trình trọng tâm. Ổn định các vùng chuyên canh rau, hoa và cây công nghiệp dài ngày, phát triển các khu chăn nuôi tập trung và nuôi cá nước lạnh; đẩy mạnh thâm canh và chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi để nâng cao giá trị sản xuất trên đơn vị đất nông nghiệp. Khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn, phát triển kinh tế hộ gia đình, kinh tế trang trại, trồng rừng kinh tế; hỗ trợ phát triển chương trình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt trong sản xuất rau, hoa tại thành phố Đà Lạt và các huyện Đức Trọng, Đơn Dương; gắn sản xuất nông nghiệp với công nghiệp chế biến và tiêu thụ nông phẩm; chú trọng công tác phòng ngừa, kiểm soát dịch bệnh; an toàn thực phẩm. Tăng cường công tác quản lý bảo vệ rừng, thực hiện hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng.
Cùng với đó, Tỉnh cũng sẽ tập trung đẩy mạnh các dự án chế biến nông, lâm, khoáng sản, thuỷ điện; khuyến khích đổi mới trang thiết bị và sử dụng công nghệ mới, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường; hoàn thành đầu tư hạ tầng 02 khu công nghiệp và thu hút đầu tư hạ tầng các cụm công nghiệp, các trung tâm thương mại, chợ nông thôn… Đồng thời, tổ chức tốt việc tiêu thụ sản phẩm cho nông dân, thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; đẩy mạnh xuất khẩu, đẩy nhanh tiến độ đầu tư các khu, điểm du lịch, tăng cường công tác xúc tiến du lịch, thương mại.
Thứ hai, giải quyết tốt các vấn đề xã hội, thực hiện đồng bộ các biện pháp bảo đảm an sinh xã hội, các chính sách hỗ trợ, giúp đỡ các đối tượng bảo trợ xã hội, hộ nghèo, đồng bào dân tộc sinh sống tại vùng khó khăn từng bước ổn định và cải thiện đời sống. Theo đó, sẽ huy động các nguồn lực xã hội cho công tác giảm nghèo, đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững theo Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ đối với huyện Đam Rông và các xã, thôn buôn nghèo của Tỉnh. Quan tâm đến xuất khẩu lao động vào các thị trường an toàn và có thu nhập cao.
Đồng thời, nâng cao chất lượng phong trào toàn dân chung sức xây dựng nông thôn mới; thực hiện tốt công tác tuyên truyền, huy động các nguồn lực để triển khai đồng bộ các nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; giải quyết cơ bản tình hình thiếu đất sản xuất và thực hiện hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc. Quan tâm chăm sóc các đối tượng chính sách, hỗ trợ nhà ở cho các đối tượng khó khăn.
Bên cnạh đó, tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục, triển khai phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi; đẩy mạnh dạy nghề và thực hiện có hiệu quả chương trình dạy nghề gắn với tạo việc làm; huy động các nguồn lực đầu tư cho phát triển giáo dục, đẩy nhanh tiến độ kiên cố hóa trường lớp học. Thực hiện tốt chính sách dân số, kế họach hóa gia đình; nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân; huy động các nguồn lực xã hội đầu tư mở rộng các dịch vụ y tế chất lượng cao.
Ngoài ra, cần quản lý chặt chẽ các hoạt động khám chữa bệnh tư nhân, thị trường thuốc chữa bệnh; đảm bảo vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm; chủ động thực hiện công tác y tế dự phòng; nâng tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế, tiến tới thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, nâng cao chất lượng công tác thông tin tuyên truyền. Chuẩn bị các điều kiện cho Festival Hoa Đà Lạt lần thứ 5, năm Du lịch quốc gia Lâm Đồng – Tây nguyên 2014 và kỷ niệm 120 năm Đà Lạt hình thành và phát triển.
Thứ ba, tập trung đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, huy động các nguồn vốn đầu tư phát triển giao thông đối ngoại, giao thông nông thôn, các công trình thủy lợi, trường học, bệnh viện, thiết chế văn hóa đang có nhu cầu bức xúc; đầu tư các khu tái định canh, định cư để phục vụ đền bù giải tỏa.
Thứ tư, tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh trật tự an toàn xã hội, đảm bảo an ninh chính trị, chủ động giải quyết tốt mọi tình huống không để bị động bất ngờ; không để hình thành băng nhóm tội phạm trên địa bàn. Thực hiện tốt công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; xử lý dứt điểm các vụ việc tồn đọng kéo dài. Bảo đảm trật tự an toàn giao thông, kiềm chế và giảm tai nạn giao thông.
Thứ năm, hỗ trợ các doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu, tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, kịp thời tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, kinh doanh cho các doanh nghiệp theo Nghị quyết 13/NQ-CP và Nghị quyết 02/NQ-CP của Chính phủ, trọng tâm là thực hiện nghiêm túc các chính sách về tiền tệ, tín dụng, thuế, đất đai, lao động, công nghệ, hỗ trợ tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm, giải quyết hàng hóa tồn kho… Công khai và đơn giản hoá các thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp; đẩy mạnh xúc tiến thương mại; trợ giúp doanh nghiệp đổi mới công nghệ, tìm kiếm và mở rộng thị trường xuất khẩu. Khuyến khích việc thành lập hợp tác xã, tổ hợp tác trên các lĩnh vực, đặc biệt là khu vực nông thôn. Rà soát tình hình hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước, cơ cấu lại vốn các công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên để thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh có hiệu quả.
Thứ sáu, nâng cao năng lực quản lý nhà nước, đẩy mạnh cải cách hành chính theo Đề án 30C của Chính phủ và Chương trình cải cách hành chính giai đoạn 2012 - 2015. Chú trọng đào tạo, chuẩn hóa trình độ cán bộ công chức; xây dựng phong cách làm việc khoa học, năng động, hiệu quả. Đồng thời, tiếp tục phân cấp mạnh cho cơ sở đi đôi với tăng cường trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, khen thưởng kịp thời và xử lý nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm. Tăng cường phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong chi tiêu ngân sách nhà nước, nâng cao hiệu quả đầu tư công.
Phan Văn Đa
Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lâm Đồn